Stichting ELBHO was te gast bij Tata Steel in IJmuiden. Eén van ’s werelds grootste, duurzame staalproducenten.
We spreken met Jaap van Dalen, Lead Engineer HVAC (heating, ventilation en airconditioning) en met stagiair Jasper Twisk, vierdejaars student Werktuigbouwkunde aan Hogeschool van Amsterdam.
Visie op het begeleiden van stagiairs
Tata Steel heeft net als vrijwel alle technische organisaties in Nederland te maken met krapte op de arbeidsmarkt. Het werken met stagiairs uit het hoger onderwijs is één van de meest aantrekkelijke en laagdrempelige manieren om technisch talent in een vroeg stadium enthousiast te maken voor het bedrijf. Het creëren van een situatie waar als eerste de student, maar als tweede ook het bedrijf profiteert van de stageperiode staat dan ook hoog op de agenda.
Afdeling Recruitment heeft een meerjarenstrategie uitgezet waarbij Tata Steel breed jaarlijks zo’n 120 stageplaatsen kunnen worden ingevuld door studenten van diverse opleidingsniveaus- en richtingen. Een aantal speerpunten hebben zij hierbij goed doorgevoerd om deze strategie te laten slagen:
- Zij hebben een uitgebreid overzicht met de opleidingen die het meest relevant zijn voor de beschikbare stagefuncties binnen Tata Steel en werven niet alleen specifiek van één opleiding. Ook de associate degree varianten zijn een nieuwe interessante opleidingsvorm.
- Het opstellen van eenduidige stagevacatures die aansluiten op de opleiding om uit te zetten op o.a. hbo-stagemarkt.nl creëert duidelijkheid richting werkeenheden, maar ook naar studenten.
- Zij erkennen dat het begeleiden van een stagiair tijd en energie vraagt van de begeleider. Zij belonen stagebegeleiders hiervoor en geven hen de mogelijkheid tot het volgen van de opleiding Gecertificeerd Bedrijfsbegeleider. Deze investering in goede begeleiding geeft een positieve boost aan zowel begeleider als de beleving van de stagiair.
- De inzet van het programma Interns for Steel, waar in formele en informele sfeer events voor stagiairs worden georganiseerd, biedt studenten een omgeving waar zij gelijkgestemden ontmoeten en biedt bijvoorbeeld de mogelijkheid tot het uitnodigen van medestudenten en het verbreden van het netwerk binnen diverse werkeenheden.
Stagebegeleider Jaap “Jasper is al mijn veertiende stagiair. Stagiairs krijgen altijd een opdracht die ertoe doet. Ze krijgen te maken met een probleem dat zich daadwerkelijk voordoet binnen de productie of de bedrijfsvoering van Tata.”
Elke stagiair krijgt de vrijheid om zelf het onderzoek vorm te geven. Zeker van een hbo student mag je een bepaalde mate van zelfredzaamheid en theoretische kennis verwachten om een project te starten. Dit betekent uiteraard niet dat de student geen begeleiding kan verwachten. Jaap: “Jasper zit letterlijk naast mij op kantoor.”
Binnen het team van Jaap en Jasper wordt gewerkt op projectbasis. Aan elk project zijn medewerkers gekoppeld en in dit geval is ook stagiair Jasper aan een project gekoppeld. Stagiairs worden nooit eindverantwoordelijk gemaakt voor het project of afgerekend op de uitkomsten, maar in de benadering van het project wel als een medewerker gezien en behandeld. Dit uit zich aan de ene kant in het meer tijd krijgen voor de uitvoering van een project, maar net als bij een vaste medewerker wordt wel gewerkt met milestones. Het streven naar vaste punten waarop projectonderdelen afgerond moeten zijn.
Daarnaast streven begeleider en stagiair samen altijd naar een win-win-win situatie:
Win 1: De stagiair rondt de stage af/studeert af/slaagt
Win 2: Het projectonderdeel wordt afgerond in de vorm van een opgeleverd, verbeterd product
Win 3: De werkeenheid waar het project voor is opgezet heeft iets uitgezocht gekregen waar ze iets aan hebben en wat bijdraagt aan de verbeterde performance van Tata Steel
Jaap: “Ik vind het belangrijk om ook betrokken te zijn bij de persoonlijke belevingswereld van de student. Als hier iemand zit die z’n werk goed doet en lekker in z’n vel zit, werkt dat voor iedereen het prettigste.”
Daarnaast is Jaap als opdrachtgever altijd aanwezig bij de eindpresentatie van de student op de onderwijsinstelling. Of dit nu bij een hogeschool in Groningen is of bij een universiteit in Delft.
Onderzoeksopdracht
Het betreft een opdracht voor de Oxy Staalfabriek 2. Jasper heeft onderzoek gedaan naar de klimaatbeheersing (de koeltechniek) van een productiekraan die niet meer voldeed. De koeling van de elektronica werkte niet meer naar behoren en dit zou vervangen moeten worden. De kraan zou in de toekomst anders ook zelf teveel opwarmen. Hij heeft hiervoor zowel de engineering gedaan als de uitwerking ervan. Het onderzoek is voornamelijk gericht op hoe warm het in de toekomst zou kunnen worden en hoeveel koeling zou nodig zijn om de elektronica en daarmee de kraan op de juiste temperatuur te houden om te functioneren, zodat uitval niet op de loer ligt. Hiervoor heeft hij in basis zo’n 50 à 60% van de theoretische kennis en aangeleerde technieken gebruikt die hij heeft meegekregen tijdens zijn studie. Tijdens het onderzoek heeft hij gecombineerd vervolgonderzoek gedaan om tot de beste resultaten te komen. Jasper vond het vooral ook fijn dat hij zijn studiekennis kon inzetten en daarmee collega’s kon helpen met een stukje vernieuwing en het gebruik van nieuwe technieken. Dat heeft allemaal heel positief uitgepakt.
Jaap: “Jasper z’n opleiding geeft voldoende bandbreedte om de ontbrekende stukken, waar je altijd tegenaan loopt, aan te vullen met de drive om te willen snappen waarom het is zoals het is en dit wetenschappelijk op te lossen.”
Tata Steel kiest altijd voor vooruitgang in technologische ontwikkeling. Soms lopen we wat achter op bepaalde kennisgebieden, maar door stagiairs in te zetten die nieuwe kennis meebrengen, en dit te combineren met de uitgebreide technische kennis van de huidige medewerkers, ontstaat er een ideale uitwisseling van kennis en ideeën wat ontzettend nuttig is voor zowel stagiairs als de huidige medewerkers.
Jasper geeft aan ook vooral te hebben ervaren dat hij zelf een actieve rol toebedeeld kreeg in de uitvoering van de opdracht, maar de randvoorwaarden en de begeleiding waren altijd aanwezig om er een succes van te maken. Jasper: “Ja tuurlijk, soms worden er wel eens grapjes gemaakt over wééér die stagiair met z’n vragen. Maar altijd met een knipoog. In praktijk is mijn ervaring dat ik altijd alle medewerking kreeg en de informatie vanuit collega’s moeiteloos werd verstrekt. Dat was voor mij eigenlijk best een verrassing, maar wel heel fijn om te ervaren.”
Voor Jaap als begeleider is het belangrijk om het overall proces in de gaten te houden, zodat studenten niet uit de bocht vliegen met hun onderzoek qua breedte en vastlopen of aan het einde studievertraging oplopen. Maar hij stuurt er ook op dat het onderzoek niet te smal wordt, waarmee het niet volledig genoeg en/of te theoretisch is onderbouwd.
Binnen Jaspers onderzoek was het nodig om expertise in te roepen vanuit externe firma’s. Omdat binnen de werkeenheid door allen het belang werd onderschreven van het oplossen van het probleem, kon zonder moeite de opdracht worden verstrekt voor het inhuren van specialistische kennis vanuit buiten. Voor Jasper als student voelde dit extra prettig, want dit toonde aan dat zijn onderzoek serieus genomen wordt. Door de toezegging van het uitgeven van dit geld voor het onderzoek, geeft Jaap als Lead Engineer de mogelijkheid om binnen de productieomgeving (op de kraan) te komen waar je normaal als ‘niet directe medewerker’ niet zo snel bij komt en het onderzoek voor alle stakeholders tot een succes kunt maken.
Een belangrijke schakel is het regelmatig inlichten van het management van de betreffende werkeenheid. Zo laat Jaap zien dat begeleiding van stagiairs niet ‘een leuke hobby erbij is’, maar dat er daadwerkelijk stappen worden gezet in de optimalisatie van machines en productie. Zo weten meerdere lagen binnen de werkeenheid dat er aan een onderzoek wordt gewerkt en komen er geen vragen richting Jasper over zijn komst of wat hij komt doen.
Student en onderwijs
Jasper heeft het gevoel het heel erg voor elkaar te hebben binnen Tata Steel. Er is nooit een moment geweest waarop hij wakker heeft gelegen van het afstuderen. Van medestudenten waar hij nog steeds contact mee heeft, heeft hij wel doorgekregen dat zij de begeleiding op hun stageplek als ‘wat minder’ hebben ervaren en zeker tegen het einde van de studie wel echt ‘dood’ gingen van de stress.
De grote mate van behulpzaamheid vanuit Tata Steel was daar een groot aandeel in en “Een fijne stagevergoeding werkte ook lekker mee.” zegt Jasper grijnzend.
Belangstelling vanuit de onderwijsinstelling voor de student tijdens zijn stage, evenals voor een goede relatie tussen onderwijs en bedrijfsleven is belangrijk. Het eventueel ontbreken hiervan is voor Jaap als begeleider geen showstopper, maar zou de relatie tussen bedrijf en onderwijsinstelling wel aanzienlijk bevorderen.
Toekomstbeeld
De afstudeerstage binnen Tata Steel van Jasper heeft hem bewust gemaakt van wat hij met zijn opleiding kan en kan bereiken. Naast zijn stage is hij regelmatig door collega’s ook meegenomen naar andere projecten in het werkveld en heeft hij een breed beeld kunnen vormen van het meer totale proces. Zijn positie als werktuigbouwkundige en de positie van zijn project binnen het grote geheel is daarmee duidelijk geworden, maar ook het beeld op wat het werk van een werktuigbouwkundige nog meer kan betekenen binnen de keten werd duidelijk.
Jasper heeft inmiddels een mooie aanbod gekregen om na zijn afstuderen in dienst te treden bij Tata Steel. De doelstelling van het recruitmentteam om door middel van het aanbieden van een kwalitatief hoogstaande stageopdracht inclusief begeleiding op niveau studenten enthousiast te maken om bij Tata Steel te komen werken, is daarmee meer dan gelukt.
